Anestezi, hastaların cerrahi uygulamalarda ameliyat öncesinde ve sonrasında ağrı duymamalarını sağlayan, konforu oluşturan, uygulanan girişime tahammülü artırmak için geliştirilen tıbbi uygulamaları içerir. Anestezi uzmanı olan doktorlar tıp fakültesinde 4 yıllık eğitim almış, üst düzey tıp teknolojisini kullanan, bilgisiyle ameliyat sürecinin sonunda hastaların sağlıklarına kavuşmalarını sağlarlar. Kelime anlamı hissizlik, duyusuzluk olan anestezi, ameliyatlarda hastaların bunu ağrısız ve hatırlanmayan bir işlem olarak algılamasını sağlar. Güvenli bir şekilde ameliyatın yapılabilmesi için sadece duyunun ortadan kaldırılması gerekli olup, yeterli değildir. Hastaların ameliyatta solunum, dolaşım gibi fonksiyonlarının kontrol altında tutulması gerekir. Bu, anestezi doktoru tarafından sağlanmaktadır. Anestezi, ameliyatlarda 150 yıldır kullanılan bir yöntemdir ve gelişmelerle daha konforlu ameliyatlar yapılmaktadır.

Genel anestezi, hastanın anestezi altındayken tamamen şuurunun kapalı olması durumudur. Bu işlemde çok sayıda ilaç kullanılır. Bunlar arasında damardan verilen ilaçlar olduğu gibi, oksijenle birlikte verilen gazlar da bulunmaktadır. Daha önceden çok kullanılan eter, son yıllarda kullanılmamakta, bunun yerine tıpta geliştirilmiş yeni ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak herkes için genel anestezi uygun değildir. Herkese genel anestezi verilse bile, bazı hastalar anesteziden uyanamayabilir. Bu durum, anestezi doktoru tarafından önceden değerlendirilir. Uygun olmadığı tespit edilirse, hastalara diğer anestezi türleri uygulanır. Hastaların acilen ameliyata alınması halinde, gereken tüm önlemler alınarak hasta ameliyat edilebilir.

Bölgesel anestezi, ameliyatta hastanın vücudunun bir kısmının uyuşturulmasıdır. Bu anestezi türünün spinal, sinir bloğu, epidural gibi çeşitleri de bulunmaktadır.

Lokal anestezi, küçük operasyonlarda kullanılan bir anestezi türüdür. Sadece işlem yapılan kısım uyuşturulur. Bu uygulama, operasyonu yapacak doktor tarafından yapılabilir. Ancak, anestezi doktoru hastanın yaşamsal fonksiyonlarının takibi açısından ameliyatta bulunabilir.

Anestezi doktoru, ameliyattan önce ve sonra sürekli olarak hastanın yanında olarak yardımcı olmaktadır.

Anestezi doktorunun görevi içinde sadece hastayı uyutmak yoktur. Bunun yanında hastanın uyandırılmasını da kendisi yapar. Hastanın ameliyatta verilen ilaçların etkisinden kurtulması, ameliyat sonrasında ağrı duyulmaması, sağlıklı kalması için gerekli bakım ve tedavinin uygulanması anestezi doktoru tarafından yapılmaktadır. Bu uygulamaların yeterli bilgi seviyesine sahip kişilerce uygulanması, ameliyatın konforlu ve hastanın buna tahammülünün sağlanması açısından önemlidir.

Hastalarda en sık görülen yan etkiler arasında ses kısıklığı, boğaz ağrısı, kusma, bulantı ve nabız atışında artma ya da azalma bulunmaktadır. Bunun dışında nadiren boyun ağrısı, boğaz hasarı, dil ve diş hasarı, alerji, ses tellerinde, soluk borusunda, yemek borusunda ve boyun omurlarında hasar oluşabilir. Koter cihazının etkisiyle yanıklar ve kalp krizi de meydana gelebilir.

Anestezi dalı oldukça kapsamlıdır. Anestezi doktorunun aldığı diplomada "anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı" ibaresi bulunmaktadır. Reanimasyon, yaşamı sekteye uğramış olan hastalara ileri yaşam desteği verip, buna sebep olan etken ortadan kalkıncaya kadar hastanın yaşamda kalmasını sağlayacak çalışmaların tamamını oluşturur. Bu uygulamalar, çoğu kişinin yaşama dönmesini sağlamış ve yoğun bakım ünitelerinin temelini meydana getirmiştir. Yoğun bakım ünitelerinde hastaların yoğun şekilde takibi gerektiğinden, bu üniteler anestezi doktorları tarafından idare edilir.

Bunun dışında anestezi doktorları, insanların mustarip olduğu yoğun, kronik ağrı yakınmalarında, ağrıyı ortadan kaldırma deneyimleriyle aktif rol almaktadır. Uygulanan yöntemlerle ameliyat sonrasında oluşan akut ağrıların dindirilmesine ve kronik hale gelmiş ağrıların tedavi edilmesine çalışılır.